Trong nhiều trường hợp, tổ chức CĐ đã thể hiện được vai trò của mình trong giải quyết các vụ việc, đảm bảo quyền lợi hợp pháp chính đáng cho CNLĐ và góp phần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa.
Nắm bắt kịp thời tình hình của NLĐ
Tại tỉnh Đồng Nai, những ngày gần đây xảy ra nhiều vụ công nhân ngừng việc liên quan đến các chế độ lương, thưởng tết dịp Tết Mậu Tuất 2018. Tuy nhiên, LĐLĐ tỉnh Đồng Nai từ sớm đã có văn bản chỉ đạo các CĐ địa phương tăng cường giám sát, phối hợp với các ngành chức năng trên địa bàn nắm tình hình các Cty trong việc thực hiện các chế độ với CNLĐ nhằm ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn, nên đã kịp thời can thiệp không để xảy ra tình trạng công nhân nghỉ việc trong dịp tết.
Theo LĐLĐ tỉnh Đồng Nai, liên tiếp trong 3 ngày từ 16-18.1, tại địa bàn huyện Nhơn Trạch, TX.Long Khánh đã xảy ra 3 vụ công nhân ngừng việc liên quan đến việc lương, thưởng tết cuối năm. LĐLĐ các huyện, thị xã đã kịp thời phối hợp với các ngành chức năng làm việc với lãnh đạo các Cty, sau đó các công nhân đã trở lại làm việc bình thường. Ông Nguyễn Văn Thắng - Chủ tịch CĐ KCN Biên Hòa (Đồng Nai) - cho biết: Đến nay trên địa bàn các KCN TP.Biên Hòa không xảy ra tình trạng công nhân ngừng việc, mất việc do CĐ có chỉ đạo sớm cho các CĐCS tăng cường giám sát các chế độ lương, thưởng tết cho đoàn viên, CNLĐ.
Tuy nhiên, tình trạng công nhân bức xúc về lương, thưởng tết tại các Cty nhỏ nằm ngoài KCN lại có dấu hiệu gia tăng. Ông Vũ Ngọc Hà - Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật, LĐLĐ tỉnh Đồng Nai - cho biết: Vào thời điểm cận tết, số lượng NLĐ tới Trung tâm để được tư vấn, hỗ trợ về các vấn đề liên quan đến lương, thưởng tết tăng khoảng 20% so với thời điểm bình thường và đa phần là những NLĐ của các Cty nhỏ. “Chúng tôi đã tư vấn hỗ trợ kỹ cho NLĐ liên quan đến vấn đề lương, tuy nhiên vấn đề thưởng tết khó hỗ trợ hơn do còn phụ thuộc vào quy chế của từng Cty. Do đó, chúng tôi đề nghị NLĐ cung cấp các quy định, quy chế của Cty trong việc chi trả thưởng tết hoặc liên hệ với CĐCS để được hỗ trợ kỹ hơn không để mất quyền lợi trong dịp tết” - ông Hà cho biết.
Chia sẻ khó khăn với NLĐ bị mất việc
Vụ việc tại Cty TNHH kỹ thuật điện tử MSL Việt Nam (xã Hải Thanh, huyện Hải Hậu, tỉnh Nam Định) là một ví dụ. Ngay sau khi nắm được thông tin công nhân ngừng việc tập thể để yêu cầu Cty công khai mức thưởng tết và một số yêu cầu khác, LĐLĐ tỉnh Nam Định do ông Trần Trọng Thái - Phó Chủ tịch Thường trực LĐLĐ tỉnh Nam Định - đại diện cùng LĐLĐ huyện Hải Hậu đã xuống làm việc với lãnh đạo Cty. Tại buổi làm việc, ông Trần Trọng Thái đã yêu cầu Cty phải xây dựng quy chế thưởng tết cho công nhân; yêu cầu Cty xây dựng phương thức thanh toán tiền nghỉ phép năm cho NLĐ và yêu cầu Cty phải sửa đổi lại giờ làm việc theo đúng quy định.
Việc nắm bắt tốt tình hình dưới cơ sở giúp LĐLĐ tỉnh Tuyên Quang giải quyết kịp thời các vướng mắc phát sinh giữa NLĐ và chủ sử dụng lao động. Tuy nhiên, dịp cận Tết Mậu Tuất 2018, Cty TNHH MTV Seshin VN2 (100% vốn Hàn Quốc) cắt giảm hơn 800 lao động do tình hình sản xuất kinh doanh gặp khó khăn, phải cơ cấu lại lực lượng lao động. Vì quyền lợi của NLĐ, LĐLĐ tỉnh đã cùng các ngành chức năng chủ động giám sát, tham gia ý kiến đối với người sử dụng lao động trong việc xây dựng phương án, tổ chức đối thoại với NLĐ và thực hiện đầy đủ các chế độ đối với NLĐ bị mất việc làm.
Đặc biệt, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Nguyễn Thị Thu Thủy đã ký quyết định hỗ trợ 167 triệu đồng (200.000 đồng/người) cho 835 CNLĐ thuộc Cty TNHH MTV Seshin VN2 bị mất việc làm để kịp thời hỗ trợ, động viên đối với NLĐ. Mặt khác, LĐLĐ tỉnh đã kiến nghị chủ sử dụng lao động thực hiện chế độ tết đối với số CNLĐ bị mất việc làm như đối với số CNLĐ tiếp tục làm việc tại DN. Hiện nay, LĐLĐ tỉnh và CĐ các KCN đang nắm bắt tình hình tại Cty để kịp thời phối hợp giải quyết tốt các tình huống phát sinh với mục tiêu hạn chế, ngăn ngừa việc xảy ra ngừng việc trước, trong và sau Tết Nguyên đán.
Theo ông Nguyễn Đình Thắng - Phó Chủ tịch CĐ các KCN-CX Hà Nội - tổng số CNLĐ của các DN thuộc CĐ các KCN-CX Hà Nội quản lý là trên 133.000 người. Qua nắm tình hình, không thấy có hiện tượng CNLĐ mất việc làm hay ngừng việc tập thể trong dịp tết. Dự kiến, mức thưởng tết bình quân của CNLĐ trong các DN thuộc CĐ các KCN-CX Hà Nội quản lý là 1 tháng lương. CĐ các KCN-CX Hà Nội phối hợp với LĐLĐ TP.Hà Nội sẽ trao khoảng 1.000 suất quà cho CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn và sẽ có khoảng trên 2.300 CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn được hỗ trợ xe đưa về quê ăn tết. Hầu hết các DN đều đảm bảo việc làm cho CNLĐ.
Bà Nguyễn Thanh Thủy - Phó Trưởng ban Chính sách - Pháp luật, LĐLĐ TP.Hà Nội và ông Nguyễn Thế Thiệu - Phó Chủ tịch CĐ ngành Xây dựng Hà Nội - cho biết tại thời điểm hiện nay, do DN khó khăn nên có một số CNLĐ của Cty CP Ximăng Tiên Sơn Hà Tây bị mất việc làm. CĐ ngành Xây dựng Hà Nội đã quyết định trợ cấp cho toàn bộ CNLĐ Cty này trong dịp tết với mỗi suất 500.000 đồng và phần quà trị giá khoảng 200.000 đồng để góp phần giúp CNLĐ của Cty trang trải trong dịp tết; đồng thời chỉ đạo CĐCS chủ động làm việc với chính quyền để giải quyết lương cho NLĐ.
Kịp thời động viên NLĐ
Theo Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Bắc Ninh Nguyễn Thị Nhanh, chương trình “Tết sum vầy năm 2018” cho đoàn viên, NLĐ trên địa bàn tỉnh dự kiến tổ chức vào 25.1 với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, bốc thăm trúng thưởng nhằm nâng cao đời sống tinh thần cho NLĐ. LĐLĐ tỉnh huy động tối đa các nguồn lực, vận động các cơ quan, đơn vị, DN, các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm, nhất là người sử dụng lao động hỗ trợ, đảm bảo mọi đoàn viên, NLĐ đều được quan tâm chăm lo trong dịp Tết cổ truyền. Tại “Tết sum vầy”, LĐLĐ tỉnh tặng 2.000 suất quà tết cho đoàn viên, NLĐ thuộc hộ nghèo và có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; tổ chức xe đưa hoặc hỗ trợ bằng tiền 7.000 vé tàu xe cho đoàn viên, NLĐ khó khăn làm việc tại các KCN về quê ăn tết.
Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Thái Bình Bùi Xuân Vinh cho biết, LĐLĐ tỉnh dự kiến tổ chức chương trình “Tết sum vầy” trao quà cho CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn vào ngày 9.2. Trước đó trong hai đêm 7-8.2 tại Nhà Văn hóa lao động tỉnh, LĐLĐ tỉnh sẽ tổ chức chương trình ca múa nhạc phục vụ CNLĐ và nhân dân. Đồng thời như thường niên, LĐLĐ tỉnh sẽ phân bổ hàng trăm suất quà cho CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn ở các ngành huyện trên toàn địa bàn tỉnh để CNLĐ có được một cái tết vui vẻ và đầm ấm. Cùng đó, LĐLĐ tỉnh phối hợp BHXH tỉnh, Sở LĐTBXH tỉnh, BQL Khu kinh tế và các KCN tỉnh xử lý giải quyết đơn kiến nghị NLĐ của Nhà máy bao bì HDI (KCN Phúc Khánh, TP.Thái Bình) do NLĐ tại nhà máy này bị nợ lương, BHXH, BHYT, BHTN kéo dài. Theo đó, cơ quan chức năng đã làm việc với lãnh đạo Cty Cổ phần phát triển đầu tư Hà Nội - Nhà máy bao bì HDI để làm rõ nội dung đơn kiến nghị. Tới nay, nhà máy đã trả một phần lương cho NLĐ.
Trong hệ thống các DN do CĐ Dệt May quản lý hiện không có tình trạng CNLĐ bị mất việc làm trong dịp tết là thông tin do ông Lê Nho Thướng - Chủ tịch CĐ Dệt May VN - cho biết. CĐ Dệt May VN đã quyết định hỗ trợ trong dịp Tết Mậu Tuất 2018 cho 126 CNLĐ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn với tổng số tiền là 192 triệu đồng; hỗ trợ 800 suất quà khác cho NLĐ có hoàn cảnh khó khăn, mỗi suất 200.000 đồng, tổng số tiền là 160 triệu đồng; tặng quà tết cho 1.106 CNVCLĐ có hoàn cảnh khó khăn, người khuyết tật, bệnh nghề nghiệp với tổng số tiền 553 triệu đồng. Tính chung, tổng số tiền chăm lo tết của CĐ Dệt May VN là 905 triệu đồng. CĐ Dệt May VN cũng tổ chức “Tết sum vầy” tại Chi nhánh Tập đoàn Dệt May VN - Nhà máy May Tuyên Quang vào ngày 3.2. Tại đây, đơn vị sẽ trao 650 suất quà, trị giá mỗi suất 500.000 đồng cho CNVCLĐ.
Với tỉnh Lai Châu, bà Nguyễn Thị Thiện (LĐLĐ tỉnh Lai Châu) cho biết, tình hình CNLĐ trong tỉnh ổn định, không có tình trạng ngừng việc tập thể; nhưng một số công nhân thuộc các Cty cầu đường bộ có việc làm thất thường, thu nhập không bảo đảm. LĐLĐ tỉnh đã có kế hoạch rà soát để hỗ trợ (những trường hợp thực sự khó khăn sẽ hỗ trợ 1.500.000 đồng/suất, những trường hợp khác là 500.000 đồng/suất và một túi quà).
Tại Bình Dương, để chăm lo cho công nhân xa quê có hoàn cảnh khó khăn, không có điều kiện về quê dịp Tết Mậu Tuất, UBND tỉnh Bình Dương đã quyết định tặng 9.100 phần quà (500.000 đồng/phần) dành tặng cho đoàn viên, NLĐ. Ngoài ra, tổ chức CĐ cũng dành những phần quà cho các đoàn viên, CNLĐ mắc bệnh hiểm nghèo, cán bộ CĐ các cấp sẽ đến tận nhà trọ để thăm hỏi, tặng quà. Đối với các công nhân không có điều kiện về quê mà ở lại ăn tết ở Bình Dương, tổ chức CĐ cũng tổ chức tất niên, các hội thi gói bánh chưng, mâm ngũ quả, lì xì cho đoàn viên, NLĐ ở các nhà trọ.
Tại TPHCM, tổ chức CĐ sẽ thăm hỏi tặng quà cho đoàn viên, NLĐ có hoàn cảnh khó khăn, bị mất việc làm với mức chăm lo tối thiểu là 500.000 đồng/suất; Tổ chức chương trình “Tết sum vầy” sôi nổi ở cả 3 cấp CĐ để chăm lo cho CNLĐ có hoàn cảnh khó khăn không có điều kiện về quê đón tết. “Tết sum vầy” cấp thành phố năm 2018 sẽ họp mặt 600 gia đình CNLĐ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn không có điều kiện về quê đón tết. Mới đây, CĐ các KCX-KCN TPHCM đã tổ chức tặng quà thăm hỏi động viên 51 công nhân Cty TNHH Nam Phương (KCN Tây Bắc Củ Chi). Đây là những công nhân có hoàn cảnh khó khăn như nữ công nhân đang mang thai, nuôi con nhỏ dưới 18 tháng tuổi, nuôi cha mẹ mẹ già, có chồng hoặc vợ đang thất nghiệp hoặc bị bệnh hiểm nghèo được hỗ trợ (mỗi phần quà trị giá 500.000 đồng). CĐ các KCX-KCN TPHCM cũng tặng quà cho 37 công nhân mất việc của Cty TNHH Finix (KCX Linh Trung 1). Cty Finix đang làm thủ tục phá sản khiến 250 công nhân lâm vào cảnh mất việc. Hiện Cty nợ BHXH hơn 8,3 tỉ đồng và nợ công nhân 2,7 tỉ đồng trợ cấp mất việc làm.