Cần thu hút, tập hợp người lao động trong khu vực phi chính thức vào tổ chức nghiệp đoàn
Tại các tỉnh, thành phố đồng bằng, miền trung và miền nam nước ta, việc thành lập các nghiệp đoàn cơ sở đã trở thành phổ biến trong nhiều năm trước đây và có nhiều cách làm hay, sáng tạo, hiệu quả nhằm thu hút, tập hợp người lao động trong khu vực phi chính thức (còn gọi là lao động tự do) vào tổ chức nghiệp đoàn. Để hiểu rõ hơn về các nghiệp đoàn được tổ chức theo ngành nghề, xin được nêu tên cụ thể như nghiệp đoàn nghề cá (Quảng Nam), nghiệp đoàn taxi công nghệ, nghiệp đoàn xích lô du lịch (Nha Trang), nghiệp đoàn đa ngành (Thành phố Hồ Chí Minh)... Nhưng hiện nay trên địa bàn tỉnh Cao Bằng chưa thành lập được nghiệp đoàn cơ sở theo các ngành nghề, để chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, có thể nói đây cũng là một trong những “điểm trũng”, hay “lỗ hổng” của chính sách an sinh xã hội và của hệ thống công đoàn chúng ta.
Về quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn được quy định tại Điều 5 Luật Công đoàn năm 2012: “Người lao động là người Việt Nam làm việc trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn” và “Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ” (Khoản 1, Điều 6 Luật Công đoàn 2012). Theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam (Khóa XII), nghiệp đoàn cơ sở cùng với công đoàn cơ sở đều là tổ chức cơ sở của Công đoàn Việt Nam. Nghiệp đoàn trong khu vực phi chính thức là một hình thức tổ chức đại diện của người lao động trong khu vực phi chính thức. Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12.6.2021 của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới đặt ra yêu cầu “Củng cố, phát triển công đoàn ngành, nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn địa phương; có mô hình phù hợp thu hút, tập hợp, bảo vệ người lao động ở khu vực phi chính thức”. Văn kiện Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam (nhiệm kỳ 2023 - 2028) cũng xác định “Chú trọng đổi mới phương thức kết nạp đoàn viên theo hướng linh hoạt; tập trung nguồn lực, tạo bước đột phá về phát triển đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở, nhất là ở các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, lao động khu vực phi chính thức”.
Từ những căn cứ pháp lý, chính trị và thực tiễn nêu trên, để thí điểm mô hình tổ chức và hoạt động của nghiệp đoàn cơ sở trong khu vực phi chính thức, trước mắt Liên đoàn Lao động Thành phố Cao Bằng tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ sau:
Một là, tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch về phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức nghiệp đoàn tại khu vực phi chính thức và giao cho Liên đoàn Lao động các huyện, thành phố thực hiện phù hợp điều kiện, đặc điểm của từng ngành nghề, lĩnh vực của địa phương.
Hai là, Khảo sát nắm tình hình, số lượng các ngành nghề và người lao động phi chính thức, có phân loại, phân nhóm rõ ràng trên địa bàn các huyện, thành phố từ đó có cơ sở thực tiễn để thí điểm thành lập nghiệp đoàn cơ sở.
Ba là, Tổ chức đoàn đi nghiên cứu, học tập kinh nghiệm, giải pháp thu hút người lao động khu vực phi chính thức vào nghiệp đoàn cơ sở; giải pháp chăm lo, bảo vệ đoàn viên, người lao động, hướng dẫn nghiệp đoàn cơ sở hoạt động có hiệu quả tại các tỉnh, thành phố có nhiều nghiệp đoàn cơ sở.
Bốn là, Nghiên cứu, đề xuất hỗ trợ kinh phí hoạt động, kinh phí khắc dấu, tặng áo nhận diện công đoàn có in tên nghiệp đoàn cơ sở để tạo uy tín, giới thiệu tạo điều kiện về địa điểm sinh hoạt cho nghiệp đoàn cơ sở, vận động hỗ trợ kinh phí chăm lo cho đoàn viên nghiệp đoàn khi mới kết nạp. Đồng thời bố trí, hỗ trợ sinh kế, các gói an sinh xã hội cho đoàn viên nghiệp đoàn.
Năm là, Tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động cho ủy viên ban chấp hành, ủy viên ủy ban kiểm tra các nghiệp đoàn cơ sở khu vực phi chính thức khi được thành lập và đi vào hoạt động.
Việc thí điểm thành lập các nghiệp đoàn cơ sở để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng cho người lao động sẽ tạo ra một triển vọng mới góp phần thúc đẩy công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở, nghiệp đoàn cơ sở trên địa bàn tỉnh Cao Bằng./.
Về quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn được quy định tại Điều 5 Luật Công đoàn năm 2012: “Người lao động là người Việt Nam làm việc trong cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp có quyền thành lập, gia nhập và hoạt động công đoàn” và “Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ” (Khoản 1, Điều 6 Luật Công đoàn 2012). Theo Điều lệ Công đoàn Việt Nam (Khóa XII), nghiệp đoàn cơ sở cùng với công đoàn cơ sở đều là tổ chức cơ sở của Công đoàn Việt Nam. Nghiệp đoàn trong khu vực phi chính thức là một hình thức tổ chức đại diện của người lao động trong khu vực phi chính thức. Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12.6.2021 của Bộ Chính trị về đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới đặt ra yêu cầu “Củng cố, phát triển công đoàn ngành, nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn địa phương; có mô hình phù hợp thu hút, tập hợp, bảo vệ người lao động ở khu vực phi chính thức”. Văn kiện Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam (nhiệm kỳ 2023 - 2028) cũng xác định “Chú trọng đổi mới phương thức kết nạp đoàn viên theo hướng linh hoạt; tập trung nguồn lực, tạo bước đột phá về phát triển đoàn viên và thành lập công đoàn cơ sở, nhất là ở các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, lao động khu vực phi chính thức”.
Từ những căn cứ pháp lý, chính trị và thực tiễn nêu trên, để thí điểm mô hình tổ chức và hoạt động của nghiệp đoàn cơ sở trong khu vực phi chính thức, trước mắt Liên đoàn Lao động Thành phố Cao Bằng tập trung chỉ đạo thực hiện một số nhiệm vụ sau:
Một là, tiếp tục triển khai thực hiện kế hoạch về phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức nghiệp đoàn tại khu vực phi chính thức và giao cho Liên đoàn Lao động các huyện, thành phố thực hiện phù hợp điều kiện, đặc điểm của từng ngành nghề, lĩnh vực của địa phương.
Hai là, Khảo sát nắm tình hình, số lượng các ngành nghề và người lao động phi chính thức, có phân loại, phân nhóm rõ ràng trên địa bàn các huyện, thành phố từ đó có cơ sở thực tiễn để thí điểm thành lập nghiệp đoàn cơ sở.
Ba là, Tổ chức đoàn đi nghiên cứu, học tập kinh nghiệm, giải pháp thu hút người lao động khu vực phi chính thức vào nghiệp đoàn cơ sở; giải pháp chăm lo, bảo vệ đoàn viên, người lao động, hướng dẫn nghiệp đoàn cơ sở hoạt động có hiệu quả tại các tỉnh, thành phố có nhiều nghiệp đoàn cơ sở.
Bốn là, Nghiên cứu, đề xuất hỗ trợ kinh phí hoạt động, kinh phí khắc dấu, tặng áo nhận diện công đoàn có in tên nghiệp đoàn cơ sở để tạo uy tín, giới thiệu tạo điều kiện về địa điểm sinh hoạt cho nghiệp đoàn cơ sở, vận động hỗ trợ kinh phí chăm lo cho đoàn viên nghiệp đoàn khi mới kết nạp. Đồng thời bố trí, hỗ trợ sinh kế, các gói an sinh xã hội cho đoàn viên nghiệp đoàn.
Năm là, Tổ chức tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động cho ủy viên ban chấp hành, ủy viên ủy ban kiểm tra các nghiệp đoàn cơ sở khu vực phi chính thức khi được thành lập và đi vào hoạt động.
Việc thí điểm thành lập các nghiệp đoàn cơ sở để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng cho người lao động sẽ tạo ra một triển vọng mới góp phần thúc đẩy công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở, nghiệp đoàn cơ sở trên địa bàn tỉnh Cao Bằng./.
Tác giả bài viết: Nguyễn Phúc Thành - CT LĐLĐ Thành phố.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là %s để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
FANPAGE
LIÊN KẾT
THỐNG KÊ TRUY CẬP
- Đang truy cập30
- Máy chủ tìm kiếm1
- Khách viếng thăm29
- Hôm nay2,290
- Tháng hiện tại107,652
- Tổng lượt truy cập6,326,596